Open monumentendag

Bezoek de monumenten

Programmaboekje

Op zaterdag 9 september is het Open Monumentendag: het grootste culturele evenement van Nederland. Ook in de gemeente Voorst is er op deze dag van alles te beleven. Natuurlijk zijn er allerlei monumenten opengesteld voor publiek. Daarnaast zijn er diverse activiteiten, concerten, tentoonstellingen, demonstraties, fiets- en wandelroutes en nog veel meer! Een aantal monumenten is (ook) op zondag 10 september te bezoeken.

Levend erfgoed

Het landelijke thema van dit jaar is ‘Levend erfgoed’. Het is namelijk 20 jaar geleden dat het Unesco verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten. Dit jubileum wordt op de Open Monumentendag gevierd door immaterieel erfgoed centraal te stellen. Immaterieel erfgoed bestaat uit culturele gebruiken, sociale gewoonten, tradities, bijzondere kennis en ambachtelijke vaardigheden die van generatie op generatie worden overgedragen en zo cultureel erfgoed zijn geworden.

Wist je dat ook de gemeente Voorst rijk is aan een immaterieel erfgoed? Dit immaterieel erfgoed staat ingeschreven in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. Hoeden maken, heggenvlechten, valkerij, het molenaarschap, bijenhouden en machinaal klompen maken zijn enkele vormen van immaterieel erfgoed uit de Inventaris die je tijdens de Open Monumentendag in de gemeente Voorst kunt bewonderen.

Verjaardag van de Havekes Mölle

De Havekes Mölle is gebouwd in 1898 in opdracht van de familie Havekes en bestaat dit jaar 125 jaar. Op de plaats van de huidige molen stond al midden 14e eeuw een standerdmolen die altijd nauw verbonden is geweest met het landgoed Duistervoorde. De molen is een rijksmonument en is eigendom van de Stichting Behoud Havekes Mölle. Tijdens de Open Monumentendag zijn de (vrijwillige) molenaars en de molenaars in opleiding aanwezig om alle vragen van bezoekers te beantwoorden. Ook zullen er rondleidingen plaatsvinden op de molen zodat iedereen kan kennismaken met de verschillende onderdelen en de constructie van de molen. Aangezien het beroep van molenaar inmiddels is toegekend tot het immaterieel erfgoed van de Unesco kun je de molenaars beschouwen als een ’levend’ monument. De Havekes Mölle viert tijdens Open Monumentendag haar 125^e verjaardag, dus vergeet ze niet te feliciteren wanneer je dit bijzondere monument bezoekt! Ter gelegenheid van dit mooie jubileum komt de burgemeester zaterdag naar het Havekespad in Twello om hier de Open Monumentendag Voorst officieel te openen.

Immaterieel erfgoed op Het schapenweitje

Het ‘schapenweitje’ aan de Burgemeester van der Feltzweg is een begrip in Twello. Ooit maakte deze plek en zijn omgeving deel uit van het landgoed Het Holthuis, waarvan het landhuis nu nog schittert aan de overkant van de weg. De prachtige oude bomen en kaarsrechte lanen zijn nog overblijfselen van deze geschiedenis. Op de Open Monumentendag vinden in dit gebied allerlei activiteiten plaats rondom immaterieel erfgoed. In het Koetshuis van Het Holthuis vertelt hoedenmaakster Gerrie Bos-Bollen je van alles over haar vak. Bij het Schapenweitje vertelt een imker je meer over het bijenhouden, neemt valkenier Tula Stapert en haar valk je mee in de fascinerende kunst van de valkerij. Heggenvlechter Lex Roeleveld laat je aan de rand van het schapenweitje de ambacht van het heggenvlechten zien. Tot slot kan je hier de plannen inzien die de gemeente Voorst en de buurt gezamenlijk gemaakt hebben om het schapenweitje en omgeving in de toekomst nóg mooier en leuker te maken.

Locatie: Volg de looproute vanaf de parkeerplaats van het Zone College, Meester Zwiersweg 4 in Twello.

Onder één ambachtelijk dak

Onze gemeente Voorst kent twee rietdekkersbedrijven, G.J. Veldhuis en Harmsen. Zij laten op de Open Monumentendag gezamenlijk van alles zien over het oude ambacht rietdekken. En dat doen zij niet alleen. Bouwmensen Apeldoorn zet een dakconstructie op en laat zien hoe een pannendak met dakpannen tot stand komt. Ook bieden zij leuke activiteiten aan voor jongeren: een VR-bril waarmee je virtuele timmerwerkzaamheden kunt uitvoeren én een escape-huisje, ook wel bekend als een escape room. Samen met je vrienden mag je het huisje gaan ontcijferen. Verder kun je een authentiek uilenbord bewonderen dat Bessel Dalhuisen uit Nijbroek heeft gemaakt, naar voorbeeld van het uilenbord van boerderij de Kleine Basselt in Twello. Veel daken van historische boerderijen in de gemeente Voorst zijn ‘gekroond’ met een uilenbord. Alles over de uilen die van deze uilenborden gebruik maken en op boerenerven te vinden zijn, hoort u van de steenuilenwerkgroep Nijbroek en de kerkuilenwerkgroep Terwolde.
Meer over uilenborden vind je bij de bibliotheek Twello

Locatie: Rietdekkersbedrijf G.J. Veldhuis, Bandijk 7 in Terwolde

De Ark van Wilp & het hoogwater toen en nu

Tijdens de Open Monumentendag organiseert de vereniging ‘Ruimte voor de Wilpse Klei’ een open dag. Tijdens de open dag staat het thema hoogwater en de Ark van Wilp centraal. De Ark van Wilp is een amfibievoertuig dat is aangeschaft om in tijden van hoog water toch bereikbaar te zijn op de Wilpse Klei. Tijdens de Open Monumentendag wordt er voorlichting over de waterstanden gegeven, filmmateriaal over de watersnoodramp in Wilp getoond en zijn er sprekers aanwezig die de laatste overstroming in 1994/1995 hebben meegemaakt om vragen van bezoekers te kunnen beantwoorden. Ook is er een originele eikenhouten punter van beroepsvisser Penninkhof te bezichtigen. Afhankelijk van het weer en de waterstand van de IJssel kan er zelfs op het speciale amfibie voertuig meegevaren worden. Ook is het mogelijk om een kopje koffie en iets lekkers te nuttigen. Meer informatie over aanmelden voor het meevaren, het programma en de laatste ontwikkelingen zijn te volgen op ruimtevoordewilpseklei.nl.

Locatie: in het weiland bij Weerdseweg 18, in Wilp

Zondagprogramma

Dit jaar staat er op 10 september een aantal landgoederen in de schijnwerpers. Zo gaat op Landgoed Klarenbeek letterlijk een deur voor je open en kun je in Twello met eigen ogen zien hoe mooi de naam van landgoed Sterrebosch bij het landgoed past.

Ben je er zaterdag niet aan toegekomen om Boerderij de Keizershof in Voorst te bezoeken, dan kun je dit vandaag combineren met een bezoek aan de ambachtelijke Voorster Land Fair op landgoed Beekzicht, ook in Voorst.

Uilenbordenroute

Levend erfgoed is het thema van de Open Monumentendag 2023. Een breed thema waar ook de als immaterieel erfgoed aangemerkte uilenborden in Friesland onder vallen, maar wist je dat er in onze omgeving ook van oudsher uilenborden op boerderijen te vinden zijn? Op deze route van ongeveer 35 km. kom je langs boerderijen met verschillende uilenborden die de gemeente Voorst rijk is, deze zijn vanaf de weg te bewonderen. De route begint bij uilenbordexpositie in de bibliotheek in Twello en via Terwolde, Nijbroek en Terwolde met onderweg verschillende afstapmomenten, kom je weer terug in Twello. De opengestelde monumenten zijn te herkennen aan de blauwe Open Monumentendag vlag.

Fietsroute

Naast de dit jaar opengestelde monumenten zijn er echter nog zoveel meer mooie monumenten in de gemeente! Een groot aantal hiervan is in de afgelopen jaren in één van de onderstaande routes opgenomen. Print de route of download de gpx en stap op je fiets! Ben je nog niet uitgefietst met 1 route? Dan is het ook mogelijk om de routes te combineren. Veel fietsplezier!