Wilp
Welkom in Wilp, het oudste dorp van de gemeente Voorst en vermoedelijk één van de oudste dijkdorpen van Nederland. In de eerste schriftelijke vermeldingen wordt Wilp geregistreerd als ‘Huilpa’ dat letterlijk ‘bronwater’ betekent.
Wilpse klei
Het landschap rondom Wilp wordt gekenmerkt door de landbouw, bijvoorbeeld op de Wilpse Klei. De vruchtbare kleigronden aldaar overstroomden regelmatig en waren de economische basis van de landgoederen daar omheen. De overstromingen van de IJssel kwamen ten goede aan de vruchtbaarheid van de grond, maar bemoeilijkte de bewoning. Daarom liggen nog veel boerderijen met een oude bewoninggeschiedenis op terpen.
Lebuïnus, stichter van Wilp
In 765 na Chr. deed predikant Lebuïnus, via de Veluwe, Wilp aan en stichtte hij er een kappelletje. Lebuïnus (oorspronkelijk Liafwin, wat ‘lieve vriend’ betekent) was een monnik uit Engeland, maar hij verbleef het grootste gedeelte van zijn leven in de Lage Landen.
Als onderdeel van zijn activiteiten stichtte hij diverse kerken in het gebied, onder andere dus in Wilp, waar de Saksische bekeerde weduwe Averhilde hem bijstond in de oprichting van parochie en kerk. Later zou Lebuïnus de IJssel oversteken om in Deventer hetzelfde te doen.
Strategisch middelpunt
In alle eeuwen was Wilp door haar strategische ligging het middelpunt van een oorlog. Gelegen aan de IJssel die zowel als barrière als verdedigingslinie diende. Zo vormde de rivier in de 11e en 12e eeuw al een barrière bij de ruzies tussen de graven van Gelre en de bisschop van Utrecht. Ook tijdens de 80 jarige oorlog, de veroveringen van Napoleon en natuurlijk de Tweede Wereldoorlog speelde de IJssel een belangrijke rol.
Operatie Cannonshot
In de Tweede Wereldoorlog was Operatie Cannonshot de codenaam voor de oversteek van de IJssel. Op 11 april 1945 staken 27 amfibievoertuigen de IJssel over en barstte de Canadese artillerie los. Vrij snel hierna werd Wilp bevrijd en konden de Canadezen koers zetten richting Twello (bevrijd op 12 april) en Apeldoorn (bevrijd op 17 april). Operatie Cannonshot wordt nog ieder jaar herdacht en aan de oever van de IJssel, ter hoogte van de kruising Marsstraat/Houtwalstraat, staat een gedenksteen.
Wilp anno nu
Tegenwoordig wonen er zo’n 900 mensen in de dorpskern van Wilp. De middenstand is grotendeels verdwenen sinds fysieke afstanden relatief kleiner zijn geworden. De leefbaarheid wordt in stand gehouden door een rijk verenigingsleven en tal van vrijwilligers die uiteenlopende initiatieven ontplooien. De authentieke dorpskern levert mooie plaatjes op en rondom het dorp kan je prachtig fietsen, wandelen en recreëren.
Meer dorpskernen
-
Posterenk
Posterenk
Posterenk, een groene parel tussen 3 grote landgoederen, met prachtige wandelgebieden over en langs de Fliert, landgoederen en fietspaden.
-
Terwoldse Bandijk
Terwoldse Bandijk
De IJssel was een flinke lastpost in de late middeleeuwen. Om de overstromingen en waterlast te beteugelen werden er dijken aangelegd. Zo ook de Bandijk.
-
Dorp Voorst
Dorp Voorst
In 893 schreef een monnik van het klooster Prüm in Duitsland in een oorkonde het woord ‘Vuorst’. Zou hij zich gerealiseerd hebben hoe belangrijk dit moment was?
-
Polder Nijbroek
Polder Nijbroek
Nijbroek was rond het jaar 1200 geen prettige plek om te wonen. Het land was drassig en de natuur ontoegankelijk.